Tham vấn y khoa: Lương y Nguyễn Thị Thùy Trang, cố vấn Dược Bình Đông, chuyên gia y học cổ truyền với hơn 30 năm kinh nghiệm về sức khỏe phụ nữ và các vấn đề phụ khoa.
Tình trạng không có kinh nguyệt trong 3 tháng, hay còn gọi là vô kinh thứ phát, là một dấu hiệu đáng chú ý đối với sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Sản phụ khoa Hoa Kỳ, khoảng 3,3% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản gặp phải tình trạng này. Nhưng không có kinh 3 tháng cảnh báo những bệnh lý gì? Bài viết này sẽ tập trung giải thích chi tiết các nguyên nhân bệnh lý tiềm ẩn, giúp bạn hiểu rõ hơn về sức khỏe của mình và biết khi nào cần thăm khám bác sĩ.
Không có kinh nguyệt trong 3 tháng là tình trạng kinh nguyệt không xuất hiện trong ít nhất 3 chu kỳ liên tiếp, tương đương khoảng 90 ngày, ở những phụ nữ từng có kinh nguyệt trước đó. Theo Hiệp hội Sản phụ khoa Quốc tế (FIGO), chu kỳ kinh nguyệt bình thường kéo dài từ 21 đến 35 ngày. Nếu vượt quá thời gian này mà không có kinh, đây có thể là dấu hiệu của vô kinh thứ phát, khác với trễ kinh thông thường (chậm kinh dưới 3 tháng). Tình trạng này cần được chú ý vì nó có thể phản ánh các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Tình trạng vô kinh thứ phát không chỉ xuất phát từ các yếu tố sinh lý tạm thời như mang thai, cho con bú hay mãn kinh, mà còn có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý tiềm ẩn. Dưới đây là các nguyên nhân bệnh lý chính liên quan đến không có kinh 3 tháng:
Hội chứng buồng trứng đa nang là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây vô kinh thứ phát. PCOS xảy ra khi cơ thể sản xuất quá nhiều hormone androgen, làm rối loạn quá trình rụng trứng. Điều này dẫn đến kinh nguyệt không đều, chậm kinh hoặc ngừng hẳn. Theo thống kê, khoảng 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản mắc PCOS. Các triệu chứng kèm theo bao gồm:
Mọc lông bất thường (rậm lông ở mặt, ngực, bụng).
Mụn trứng cá dai dẳng.
Tăng cân không rõ nguyên nhân.
Kháng insulin, làm tăng nguy cơ tiểu đường loại 2.
Rối loạn chức năng tuyến giáp, bao gồm cường giáp (tăng hormone tuyến giáp) và suy giáp (thiếu hormone tuyến giáp), có thể làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt. Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa hormone sinh sản. Khi hormone tuyến giáp mất cân bằng, nó có thể gây vô kinh, rong kinh hoặc trễ kinh. Các dấu hiệu kèm theo:
Suy giáp: Mệt mỏi, tăng cân, da khô, rụng tóc.
Cường giáp: Sụt cân, hồi hộp, đổ mồ hôi, mất ngủ.
Một số bệnh lý phụ khoa có thể gây ra tình trạng không có kinh 3 tháng, bao gồm:
Viêm vùng chậu (PID): Viêm nhiễm ở tử cung, ống dẫn trứng hoặc buồng trứng có thể làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt, kèm theo các triệu chứng như đau bụng dưới, tiết dịch âm đạo bất thường, sốt nhẹ.
U xơ tử cung: Các khối u lành tính trong tử cung có thể gây rối loạn kinh nguyệt, bao gồm vô kinh hoặc rong kinh. Triệu chứng bao gồm đau vùng chậu, áp lực bụng dưới.
Polyp tử cung: Các khối u nhỏ trong niêm mạc tử cung có thể làm thay đổi chu kỳ kinh, kèm theo ra máu bất thường hoặc đau bụng.
Tuyến yên là cơ quan điều hòa nhiều hormone sinh sản. Các vấn đề ở tuyến yên, như u tuyến yên lành tính hoặc sản xuất quá nhiều prolactin (hormone kích thích tiết sữa), có thể làm giảm nồng độ estrogen, dẫn đến vô kinh. Các triệu chứng liên quan:
Tiết dịch bất thường ở vú (ngay cả khi không mang thai hoặc cho con bú).
Thay đổi thị lực hoặc đau đầu (do u tuyến yên chèn ép).
Giảm ham muốn tình dục.
Một số bất thường bẩm sinh hoặc tổn thương ở cơ quan sinh dục có thể ngăn cản kinh nguyệt xuất hiện, bao gồm:
Hội chứng Asherman: Sẹo trong tử cung do phẫu thuật (như nạo tử cung) hoặc viêm nhiễm có thể gây tắc nghẽn, dẫn đến vô kinh.
Thiếu cơ quan sinh dục: Một số phụ nữ sinh ra không có tử cung hoặc âm đạo bị tắc, khiến máu kinh không thể thoát ra ngoài.
Tắc âm đạo: Làm máu kinh bị ứ đọng, gây vô kinh và đau bụng.
Một số bệnh mãn tính có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt, ví dụ:
Bệnh celiac: Rối loạn tự miễn do dị ứng gluten, gây thiếu hụt dinh dưỡng và ảnh hưởng đến nội tiết tố, dẫn đến vô kinh.
Bệnh tiểu đường không kiểm soát: Gây rối loạn hormone và chu kỳ kinh nguyệt.
Rối loạn ăn uống (chán ăn, cuồng ăn): Làm giảm cân nghiêm trọng, gây thiếu hụt estrogen và ngừng kinh.
Nếu bạn không có kinh nguyệt trong 3 tháng và không mang thai, không trong giai đoạn cho con bú hoặc tiền mãn kinh, bạn nên đi khám bác sĩ ngay. Đặc biệt, cần chú ý nếu kèm theo các triệu chứng sau:
Đau bụng hoặc đau vùng chậu kéo dài.
Rụng tóc, mọc lông bất thường, hoặc thay đổi da (mụn, khô, sạm).
Thay đổi cân nặng đột ngột (tăng hoặc giảm).
Tiết dịch âm đạo bất thường hoặc có mùi hôi.
Mệt mỏi kéo dài, thay đổi thị lực, hoặc đau đầu.
Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, hỏi về tiền sử kinh nguyệt, lối sống, và các loại thuốc bạn sử dụng. Các xét nghiệm như xét nghiệm máu (kiểm tra hormone FSH, LH, prolactin, TSH), siêu âm, hoặc MRI có thể được chỉ định để xác định nguyên nhân chính xác.
Không có kinh nguyệt trong 3 tháng không chỉ là vấn đề sinh lý tạm thời mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nghiêm trọng như hội chứng buồng trứng đa nang, rối loạn tuyến giáp, bệnh phụ khoa, rối loạn tuyến yên, bất thường cấu trúc cơ quan sinh dục, hoặc bệnh mãn tính. Việc nhận biết sớm các triệu chứng bất thường và thăm khám kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản.
Để hỗ trợ sức khỏe sinh sản và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, bạn có thể tham khảo Song Phụng Điều Kinh của Dược Bình Đông. Sản phẩm kế thừa bài thuốc cổ phương Tứ vật thang, kết hợp các thảo dược quý như Đương quy, Bạch thược, Thục địa, Xuyên khung, Hương phụ, Ích mẫu, Xuyên đại hoàng, Ngải diệp, và Bạch phục linh. Sản phẩm giúp bổ huyết, hoạt huyết, hỗ trợ cải thiện tình trạng rối loạn kinh nguyệt một cách an toàn và hiệu quả. Lưu ý: Sản phẩm không phải là thuốc và không thay thế thuốc chữa bệnh.
Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn về sức khỏe phụ khoa, hãy liên hệ Dược Bình Đông qua hotline (028) 39 808 808 hoặc truy cập website binhdong.vn.
